Over ons
Even voorstellen
Wij zijn Stichting TielCentrumXL
Onze wortels liggen in een kleinschalig buurtinitiatief. In 2012 besloten we om geveltuintjes aan te gaan leggen en hoopten daar de buurt mee op te fleuren. Tijdens onze eerste geveltuintjes-aanleg-dag gingen onze ogen open voor een onverwacht effect.
Samen werken schept letterlijk een band. Mensen die je anders nooit ontmoet, worden opeens bekenden. Mensen uit hele verschillende groepen komen met elkaar in contact. De plantjes zelf zijn onderwerp van menig terloops gesprek.
Zo verschoof onze focus vrijwel meteen van plantjes naar mensen.
Meer lezen over onze korte geschiedenis? Kijk in ons archief.
Doelstellingen
Toen wij in 2013 besloten om een stichting op te richten, formuleerden wij onze doelstellingen - kort samengevat - als volgt:
-
Wij willen kinderen, jongeren en buurtbewoners enthousiasmeren om een positieve invloed uit te oefenen op hun directe leefomgeving.
-
Wij willen de leefbaarheid, de biodiversiteit en de sociale cohesie van het centrum in Tiel vergroten.
Leefbaarheid
Wij willen dat Tiel een stad wordt waar je graag bent en waar je op veel plekken verrast wordt.
Stel je voor: overal grote of kleine tuinen, potten met planten, klimplanten langs muren en schuttingen, overal kleuren en geuren. Bijzondere bankjes waar je even kunt zitten om van al dat moois te genieten en waar je met anderen in gesprek kunt komen.
Je merkt als snel dat het ook op een andere manier leeft: overal zijn plekken waar bijen, hommels, vlinders en vogels zich zichtbaar thuis voelen. Het gonst in de stad.
Verspreid over de stoepen staan bijzondere mobiele plantenkasjes waarin bewoners hebben gezaaid. Met veel zorg kweken zij hier de plantjes voor in de geveltuintjes op. ’s Avonds worden de kasjes van binnenuit verlicht met kleine lampjes boven het groen.
Op een kale achtergevel van een winkelpand zie je opeens een kunstwerk met zonne-energie, door kinderen gemaakt. Talloze kinderen, jongeren, buurtbewoners en vrijwilligers helpen ons om dit doel te bereiken.
Versterken van biodiversiteit
We maken overal kleine en grote plekken met tientallen soorten planten en bloemen die goed zijn voor bijen, vlinders, andere insecten en natuurlijk ook voor vogels en andere kleine dieren. Zo willen wij dat Tiel ook op die manier tot leven komt.
De Vlindertuin helpt hierbij enorm. Het terrein van maar liefst 2.300 m2 staat vol met zowel nectar- als waardplanten. Zo kunnen de insecten er niet alleen voedsel vinden, maar zijn er ook voldoende plekken waar ze hun nakomelingen veilig onderdak kunnen bieden en op kunnen laten groeien. De Vlindertuin is een mooie grote buffer voor allerlei ondergronds en bovengronds levende beestjes in de binnenstad!
Kijk op de pagina over de Vlindertuin.
Slim omgaan met regenwater
Door het veranderende klimaat moeten we slimmer en zuiniger omgaan met (regen-)water. In de Vlindertuin willen wij een start maken met een groots opgezet project waarbij schoon regenwater niet langer rechtstreeks naar het riool wordt afgevoerd, maar gebruikt wordt in het bewateringssysteem van de tuin.
Hiernaast zie je hoe we het watersysteem aan kinderen hebben uitgelegd.
Kijk op de pagina over de Vlindertuin.
Sociale Cohesie
De geveltuintjes-aanleg-dagen hebben een enorm effect gehad op de sociale cohesie in het oude centrum van Tiel. Minimaal twee keer per jaar organiseren wij zo'n vrijwilligersdag waarbij mensen samen aan de slag gaan om de buurt groener en kleurrijker te maken.
Hierbij trekken mensen, die elkaar anders nooit gesproken zouden hebben, een dag met elkaar op. Dat schept een band, ook na die dag. Bovendien komen mensen letterlijk meer op straat doordat de plantjes ook water moeten krijgen. Veel gesprekken beginnen met een terloopse uitwisseling over de plantjes.
Co-creatie
Wij proberen altijd met zijn allen iets te ontwerpen en te maken.
Bij onze mobiele plantenkassen gaat dat als volgt in zijn werk.
Gera van der Leun kwam met een basisidee voor de kasjes. Kinderen uit het centrum volgden workshops en tekenden en knutselden om goede ideeën te krijgen voor de unieke karakteristieken van de kasjes.
Wij werkten die ideeën vervolgens weer uit tot definitieve ontwerpen en werktekeningen. Studenten van het ROC in Tiel lassen de kassen in elkaar. Wij vragen hen ook om creatieve input
Studenten van het ROC in Geldermalsen spuiten de kasjes in de grondverf en plaatsen de ruitjes. Buurtbewoners helpen ze in vrolijke kleuren te schilderen.
Wij zijn nog in overleg of jongeren van het praktijkonderwijs 'Groen' om een kindertuin met drie van deze kasjes te gaan aanleggen.
Kinderen
Al vanaf het allereerste begin hebben we ons laten inspireren door tekeningen van kinderen.
Als je aan volwassenen vraagt om op foto’s van kale plekken en gebouwen in Tiel planten en bloemen te tekenen, plaatsen ze die vaak op de grond en bijvoorbeeld niet voor deuren en ramen.
Kinderen daarentegen beginnen rustig te tekenen en schilderen in de dakgoten. Het is de kunst om dit soort ingevingen van kinderen om te zetten naar iets wat wel realiseerbaar is. Kijk voor meer info op de pagina kinderen.
Educatie
Het hele project is doortrokken van educatieve momenten. Maar er is ook een speciaal educatief project over zaaien aan de hand van de twee rode mobiele plantenkasjes.
Wij hebben de hoop dat dit educatieve project een blijvend groen project rondom de scholen stimuleert. We willen zo ook een aanjager zijn van projecten in andere wijken. We heten niet voor niets Stichting TielCentrumXL.
Kijk voor meer info op de pagina educatie.
Jongeren
Voor ons pilot-project van ‘Meer groen op straat’ hebben jongeren van een leerwerkplaats in Utrecht de eerste twee plantenkasjes gelast. Deze metaalwerkplaats (het Maliegilde) is er speciaal voor jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt – een prachtig initiatief.
Tijdens het werken besloten wij deze jongeren ook te vragen om mee te denken over de ‘special features’ van beide kasjes. Eerst waren ze niet zo happig. Maar al snel kwamen er bij de koffie goede ideeën los. Een paar jongens werkten in een fietswerkplaats en zij kwamen - samen met hun begeleiders - tot een wel heel bijzondere oplossing om de raampjes van de kasjes te openen en te sluiten!
In ons huidige project ‘Meer groen op straat- fase 1’ betrekken we allerlei jongeren uit Tiel bij de uitvoering van al onze plannen.
Kijk voor meer info op de pagina jongeren.
Eigenaarschap
Mensen bij wie een geveltuintje is aangelegd, zorgen er zelf voor.
Een mooi extra effect is dat als ze hun tuintje verzorgen ze vaak ook het zwerfvuil eromheen even opruimen.
Soms spreken we een dag af om alles met zijn allen op te knappen en te onderhouden. Dan zetten we de boombakken in de verf, binden we planten op, rapen we zwerfvuil op, etc.
De acht nieuwe mobiele plantenkasjes worden ook niet zomaar op de stoepen gezet. We zoeken gericht 'adoptie-ouders' die goed voor ze willen zorgen.
Wil je ook een mobiele plantenkas adopteren?
We hebben het tij mee. Gemeente Tiel is een baanbrekend initiatief op poten aan het zetten waarbij de slogan is: Tiel wil een gemeente zijn die initiatieven van bewoners aanmoedigt. In het geval van onze activiteiten maakt de Gemeente dit al meer dan waar.
Bezoek ons archief voor een overzicht van onze projecten uit het verleden.
Klik hier voor onze meest recente jaarrekening.
Jaarrekening
